Бу Айар күрэскэ «бастакы сүрэхтэниини»  аастылар ийэ М.С.Попова оҕотунаан Алекстыын.Иккиэн 1 хайысхаҕа Тыараһа нэһилиэгин айар талааннаахтарын хоһооннорун дорҕоонноохтук  аахтылар.  «Куорсун» айар түмсүүттэн кыттыбыт атын  автордар элбэх, араас таһымнаах айар күрэстэргэ кыттаннар үрдүк ситиһиилэрдээхтэр.Күндү айар талааннаах дьоммутун өссө биир ситиһиигитинэн истиҥник эҕэрдэлиибин уонна кэлбит саҥа сылга тыл сүмэтин холбуйан,иэйии ситимин тиһэн,истиҥ-иһирэх ырыалары айан  бар дьоҥҥо тиэрдэ тураргытыгар,айар дьоҕургут  силигилии сайдарыгар баҕарабын!

Ааҕыҥ,истиҥ-сэҥээриҥ айар-ааҕар  талааннаахтар үлэлэрин:

Төрөөбүт дойдум.

Төрөөбүт мин дойдум
Олус да кэрэҕин,
Туохха да тэҥниэхпин
Отой олох билбэппин,
Ханнык да дойдуттан
Айылҕата,салгына
Дьикти ыраас буоллаҕа.
Кыһыҥҥы тымныы түүннэргэ
Дьүкээбилин суһума
Эриэккэһин эбитин,
Сайын кустугун түһэрэрэ
Эчикийэ сиэдэрэйин,
Таатта курдук
Талыы — талба
Үтүөкэн дойдубун,
Өрүү таптыы
Киэн тутта сылдьыаҕым,
Ураты тыыны биэрэр
Тааттам барахсаны!
Ол да иһин
Улуу дьон бэртэрэ
Силис тарданнар
Сириэдийэн таҕыстахтара!

В.П.Харайданова-эбэ Валя.
«Куорсун» айар түмсүү.
Дьохсоҕон.Таатта

Таптыыбын Тааттабын

Төрөөбүт сир -дойду
таптала,
Күн өйгөр,сүрэххэр
иитиллэр,
Эн ийэҥ эмсэхтиир
үүтүттэн,
Биһигиҥ бигэнэр
сириттэн.

Таптыыбын төрөөбүт дойдубун,
Үрэҕим суккулла устарын,
Сүүрүгүҥ тыаһыгар
тиһиллэр
Чыычааҕым чуопчаарар ырыатын.

Күөх -нуолур суугунас
кырдалга
Сибэкким тунуйар сытынан,
Күөрэгэй битийэ дьурулуур,
Туймаара мин кутум ытыллар.

Мин уйан бэйэбин
Күүркэтэр бу наҕыл матыыбы,
Олоххо тардыһар күүрээни,
Күүтэбин күннэтэ алыбы.

Таптыыбын талыыкан Тааттабын,
Күөх сирэм күөгэйэр Тааттабын,
Олоҕум аргыһа улуукан
Тааттабын,
Олуһун эйигин таптыыбын!

ДЬӨГҮӨР-ТААТТА.

«Куорсун» айар түмсүү.
Дьохсоҕон.Таатта.

Эбэкэм

Тааттабар киирэммин
Кытылгар тураммын
Долгуҥҥун одуулаан
Дуоһуйа тыынабын.

Эриллэ бу сытар
Сүүрүккүн батыһар,
Сэбирдэх устарын
Сэҥээрэ көрөбүн.

Нэлэйэр киэҥ иэҥҥэр
Күлүмнүүр күн уотун
Кыырпаҕын ыһарын
Кэрэхсээн ылабын.

Тыраахым талбаарар
Кыната кылбаҥныыр
Уу кырсын кырыйан
Балыгын кытаахтыыр.

Кыбыста нуурайар
Үөт маһым хоҥкуйар,
Үтүөкэн бэйэҕэр
Күлүгүн көрүнэр.

Кытылгын кэрийэр
Ньаассын от көҕөрөр
Ньүөл кырыс үрдүгэр
Күөгэйэ нусхайар.

Тапталлаах мин Таттам
Кылбаара устаҕын,
Ытыктыы ааттыыбын
Киэн туттан Эбэкэм.
………. Арылы

«Куорсун» айар түмсүү.
Дьохсоҕон.Таатта.