Улуу Кыайыы 80 сылыгар, саха уус- уран литературатын 125 сылыгар, төрөөбүт тыл, сурук-бичик күнүгэр аналлаах декада нэһилиэкпит иһигэр олунньу ый 11-14 күннэригэр ыытыллыбыта. Үөрэнээччилэр, төрөппүттэр, түөлбэлэр көхтөөхтүк кыттаннар умнуллубаттык ааспыттара. Бу декада саҕаланыытыгар нэһилиэкпит ытык киһитэ В.П.Харайданова эбээ Валя бэйэтин баҕа санаатын толорон тустуук оҕолору кытта көрсүһүүнү тэрийбитин ааҕыҥ, хаартыскалары сэҥээриҥ.
Олунньу 9 күнүгэр Дьохсоҕоҥҥо сахалыы эйгэни олохтоон ийэ тылбытыгар иитиигэ, сүгүрүйүүгэ аналлаах Олоҥхо алыптаах киэһэтин Ытык олоҥхоһут Валентина Петровна Харайданова-эбээ Валя олохтоото. Ол курдук Дьохсоҕон школа интернатыгар улуус араас нэһилиэктэриттэн, ону тэҥэ ыраах Дьааҥы улууһуттан кэлэн тустууга уһуйулла сылдьар уолаттарга А.М. Егасова-Дьохсоҕон кыыһа суруйбут ,,Дьүкээбил дьирбиитин иилиммит Ала Буркун аргыстаах Чысхаан тыал» олоҥхотун олус өрө көтөҕүллэн толорон иһитиннэрдэ. Оҕолор ,,ноо,,диэн саҥа аллайа, сэҥээрэ иһиттилэр.
Салгыы бэйэтэ сөбүлээн ааҕар Өксөкүлээх Өлөксөй ,,Сүүһүн туолбут эмээхсин ырыата» хоһоонун оҕолорго сөптөөх икки бастакы чааһын уус ураннык ааҕан иһитиннэрдэ. Онтон аны бэйэтэ айбыт,,Арыт саныыбын ээ» диэн Алампаҕа анабыл хоһоонун уонна «Төрөөбүт төрүт тылым»диэн хоһооннорун аахта…
Дьэ, бу буолар дии, ытык саастаах киһибит үүнэн эрэр ыччакка сахабыт тылын сүөгэйин, сүмэтин утаппыттыы ыймахтатан, бу курдук үйэлээх үтүө тэрээһини бэйэтин баҕа өттүнэн, сахалыы астаах сандалыны тардан, өбүгэлэрбит үтүө үгэстэрин бу курдук илэ көрдөрөн, илэ иһитиннэрэн оҕолорго кэс тылын этэн, хайдахтаах Улуу дьон төрөөбүт үөскээбит,айан тутан олорон ааспыт сирдэрин сырдатан бу оҕолорго сырдык ыраас тыыны иҥэрдэ.Саха буолалларынан киэн туттар өйү-санааны сахта, төрөөбүт ийэ тылга тапталы иитии бастыҥ холобурун толордо, сахалыы алаадьытын, баахылатын амсатан, эмис убаһа этин остуол хотойорунан хоторон оҕолор тото-хана аһаан, өйдөрүгэр санааларыгар өргө диэри иҥэриннэхтэрэ,үтүө үгэскэ уһуйулуннахтара буолуохтун.
В.Г.Харайданова.
Дьохсоҕон оскуола интернатын иитээччитэ.
Эбээ Валя киэн туттар биир дойдулаахпыт Алампаҕа анабыл хоһоонун ааҕыҥ,оҕолорго,сиэннэргэ билиһиннэриҥ,нойосуус үөрэтиҥ.
Арыт саныыбын ээ…
Арыт саныыбын ээ..
Алампалаах буоламмыт
Ааҕар,суруйар дьоммут
Арыллан иһэллэр дуу, диэммин…
Сабаҕалыыбын ээ, сороҕор,
Соппуруонаптаах буоламмыт
Сахалыы дьиҥ ыраастык
Саҥарабыт дуу, диэммин…
Билгэлиибин ээ, сороҕор,
Биһигин ыйаабыт сиригэр
Биһирэмнээн олорорбутунан
Билиититтэн бэрсэр дуу, диэн…
Киинэ түспүт сиригэр
Кииннээн олорорбутунан
Киэн туттуоҕуҥ, доҕоттоор,
Кини аатыгар сүгүрүйэ!
Эбээ Валя.